Cevap :

Entüisyonizm Nedir?

Entüisyonizm mantık ve akıl kavramlarının yerine sezgi ve soyut düşünceyi öncül kabul eden bir disiplindir. Bu akıma göre, insanın bir şeyin yanlış ya da doğru olduğuna karar vermesi için ''vicdanına'' danışması yeterlidir. Eğer, insan materyalistlerin iddia ettiği üzere salt maddi ve biyolojik varlık olsaydı vicdan ve sezgi gibi manevi değerlere sahip olamazdı.

Bu felsefi akım, ateizm, materyalizm, agnostisizm, nihilizm ve pozitivizm akımlarının tamamına karşı çıkmıştır. Sezgicilere göre insanın kalp gözü açık olduğunda, duyularla algılanamayan gerçeklikleri bile hissedebilir. His ile elde edilen bilgiler, bilinç yoluyla kavranan bilgilere göre çok daha kesindir.

Gazalinin Entüisyonizm Anlayışı

Ortaçağ felsefesinde önemli isimlerden biri olan İmam Gazali'de, 19. yüzyıl felsefesinde ise Hegelci aşırı sistematik ve soyut felsefelere karşı bir tepki olarak Henri bergson'un felsefesinde görülür. Gerçeklik sezgi ile bir kerede ve tam olarak kavranır, akla dayanan bilgi ise asla tam ve kesin olamaz düşüncesi bu felsefelerin ana tezidir. Böylece hem rasyonalizme hem de materyalizme bir karşı çıkış sözkonusu edilmektedir. Gerçeğin bilgisine duyum ya da akılla ulaşılamayacağını ancak " inançla" ulaşılabileceği öne sürmüştür. Gazali'de sezgi, Tanrı'nın insana bilgi ve bilgelik verdiği bir yetenektir. Bu görüşüyle Gazali'nin sezgiciliği öncelediği söylenebilir. İslam tasavvuffunda, özellikle Yeni-Platonculuk' tan kaynaklanan öğretilerde, gerçeğin kavranması içedoğuş niteliği taşıyan sezgiyle sağlanabilirdi.

---

---

Diğer Cevaplara Gözat