Tokat şehrine "Eşekçi Memleketi" denmesinin nedeni, şehirdeki ulaşımın bir dönem eşeklerle sağlanmasıdır. Özellikle dağlık alanlarda, tarım işlerinde ve mal taşımacılığında eşekler önemli bir yere sahipti.

Tokat'ın tarihi dokusunda, özellikle Osmanlı döneminde, eşekler önemli bir yer tutmuştur. Şehrin dar sokakları, yokuşlu arazisi ve tarım alanları, eşeklerin kullanımına uygun bir ortam sağlamıştır. Bu nedenle, eşekler Tokat'ın sembolü haline gelmiştir.

Günümüzde Tokat'ta hala eşekler, özellikle turistik amaçlı gezilerde, kullanılmaktadır. Bu da "Eşekçi Memleketi" adının hala kullanılmasını sağlamaktadır.

Ayrıca, Tokat'ın çevresindeki dağlık alanlar, tarım ürünlerinin taşınmasında eşeklerin kullanımını gerektirmiştir. Bu nedenle, Tokat'ta eşek yetiştiriciliği yaygın hale gelmiş ve şehir halkı eşeklerle yakın bir ilişki kurmuştur. Hatta Tokat'ta her yıl "Eşek Şenlikleri" düzenlenmektedir.

Bu nedenlerle, Tokat şehri "eşekçi memleketi" olarak anılmaktadır. Ancak bugün, eşekçilik mesleği ve eşeklerin kullanımı, modern taşımacılık araçlarının gelişmesi nedeniyle azalmıştır.

Tokat'ın bu ünvanı zaman içerisinde bazı deyimler oluşturmuş ve "tembellik yapan veya üşengeç" insanlara bölgede "ne olacak eşekçi memleketi zaten burası" deyimi yaygınlaşmıştır.